po połowie
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • podenerwowany
    12.11.2008
    12.11.2008
    Szanowni Państwo,
    jaka jest prawidłowa forma – PODenerowany czy PODDenerwowany? Zauwazyłem zamienność w stosowaniu tego słowa, dość często ta druga wersja jest wypowiadana w mediach przez różne postaci. W słowniku PWN odnalazłem tylko podenerwowany.
    Pozdrawiam, Tomasz
  • pół szklanki wody
    28.09.2001
    28.09.2001
    Coś rozpuszczamy lub zalewamy szklanką wody. A jeżeli płynu ma być o połowę mniej, to czy piszemy np.: „Krople rozpuścić w pół szklanki wody”, „Groszek blanszować w pół szklanki wody"?
    Serdecznie pozdrawiam. Jak dobrze, że jesteście!
  • rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich
    10.11.2014
    10.11.2014
    Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • Sfrancuzieć
    21.05.2016
    21.05.2016
    Mamy polonizację, germanizację, a jak brzmi to względem Francji?
    Frankonizacja, romanizacja czy sfrancuszczenie?

    Pozdrawiam
    Jarek
  • spacja w zapisie cyfrowym liczb
    12.02.2008
    12.02.2008
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie pisownia liczb powyżej 999. Czy te liczby się pisze ze spacją po trzech pierwszych miejscach (1 000; 10 000; 100 000), czy dopiero po pięciu (1000; 10 000; 100 000)? I czy ten odstęp jest regularny, czy zajmuje tylko połowę regularnej spacji?
    Dziękuję bardzo za odpowiedź i pozdrawiam!
    A. K. (z Hamburga)
  • tę samą cenę
    12.03.2010
    12.03.2010
    Dzień dobry!
    Proszę o wyjaśnienie, czy prawidłowa forma to tę samą cenę, czy tą samą cenę i dlaczego.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • toteż, ale bo też

    9.10.2023
    9.10.2023

    Czy boteż w znaczeniu wzmocnionego, wynikowego bo można pisać łącznie na podobieństwo "toteż"? Wiem, że użył takiej pisowni Boy-Żeleński; google odsyła też do innych przykładów, które oceniam jako poprawne (inskrypcja nagrobkowa z 1800 r.).

  • w promocji i w wyprzedaży
    9.03.2015
    9.03.2015
    Moje pytanie dotyczy takich terminów jak: promocja, wyprzedaż, oferta. Coraz częściej spotykam się z takim zwrotem stosowanym, głównie przez sprzedających czy osoby związane z handlem: „Mamy coś na promocji”, „Mamy coś na wyprzedaży”. Na przykład: „Proszę spróbować tej wędliny, jest na promocji”, „Tę książkę mamy na promocji”, „Na wyprzedaży obecnie jest połowa naszych artykułów”. Czy jest to poprawna forma użycia tych słów?
    Sam zawsze przyzwyczajony byłem do używania formy w promocji oraz w wyprzedaży. Co ciekawe, powyższa reguła nie jest stosowana przy słowie oferta. Pozostaje w ofercie.
    Podejrzewam, że powyższy schemat jest tak popularnie stosowany ze względu na wygodę: łatwiej powiedzieć na-promocji, na-wyprzedaży, ponieważ można to wypowiedzieć jak jedno słowo; w promocji czy w wyprzedaży wymaga zrobienia przerwy po w, trudno jest te spółgłoski wypowiedzieć płynnie. Czy jednak nie jest to naruszenie poprawności językowej?
  • Wyróżnienia typograficzne wyrazów cytatów
    21.02.2017
    21.02.2017
    Czy w poniższych zdaniach obce wyrazy i wyrażenia należy zapisać kursywą:
    1. Zazdrościłem Johannowi i Waleremu odjazdu do dywizjonu bojowego, zazdrościłem im lotów bojowych nad Francję, Belgię i Holandię, przyszłych sukcesów, towarzystwa frontowych kolegów, dyskusji w sitting room w kasynie oficerskim w Northolt.
    2. „Do you like kiss me?” zapytała znienacka. „But very, very strong” dodała ciszej.
    3. A co ze słowami: emploi i alter ego?

    Dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    A.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego